Γιατί η Ελλάδα δεν «τυπώνει» α λα ιρλανδικά;
(Η
ΤτΕ ΔΕΝ ΚΑΝΕΙ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ,
ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΠΑΙΡΝΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΤ)
Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2011
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΙΩΤΗ
Η ελληνική Βουλή θα κληθεί να τοποθετηθεί στο κατά πόσο η
Ιρλανδία «τύπωσε» νέο χρήμα για να ενισχύσει τη ρευστότητα των τραπεζών της.
Το ζήτημα που έχει προκληθεί από αλλεπάλληλα δημοσιεύματα
ιρλανδικών εφημερίδων έφερε στο Κοινοβούλιο ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Παν.
Λαφαζάνης, με ερώτηση που κατέθεσε προς τον υπουργό Οικονομικών Γ.
Παπακωνσταντίνου.
Ο υπουργός καλείται να απαντήσει ποιος είναι ο μηχανισμός με
τον οποίο η κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας έχει προβεί σε χρηματοδότηση δεκάδων
δισ. ευρώ του τραπεζικού ιρλανδικού συστήματος, και αν έχει μέχρι τώρα
χρηματοδοτήσει με ανάλογα μέσα τις ελληνικές τράπεζες η Τράπεζα της Ελλάδος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΤτΕ δεν έχει κάνει χρήση του
μηχανισμού «έκτακτης συνεισφοράς ρευστότητας» (Emergency Financial Assistance ή
ELA), όπως έπραξε η κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας, καθώς η ρευστότητα των
ελληνικών τραπεζών καλύπτεται επαρκώς τόσο από τις εγγυήσεις που έχει προσφέρει
το Ελληνικό Δημόσιο όσο και από τα έκτακτα μέτρα που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα.
Έσχατο μέτρο
Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εφημερίδας «Independent» της
Ιρλανδίας, η χώρα έχει προσφύγει στην έσχατη λύση της χορήγησης έκτακτης
ρευστότητας προς τις τράπεζές της.
Όπως προκύπτει από τις λογιστικές καταστάσεις της Κεντρικής
Τράπεζας της Ιρλανδίας, τα δάνεια που έχει χορηγήσει στις τράπεζες της χώρας
(τις οποίες διέσωσε ο κρατικός προϋπολογισμός εκτοξεύοντας το έλλειμμά του στο
30% του ΑΕΠ), ανέρχονται σε περίπου 50 δισ. ευρώ. Επιπροσθέτως, οι ιρλανδικές
τράπεζες έχουν δανειστεί από την ΕΚΤ άλλα 132 δισ. ευρώ έναντι 95 δισ. ευρώ,
που οφείλουν σήμερα οι ελληνικές τράπεζες.
Οπως προκύπτει από ανάλυση που εξέδωσε η Citi επί του
θέματος, γίνεται σαφές ότι ο δανεισμός των εμπορικών τραπεζών μέσω του
προγράμματος ELA είναι αποτελεί μια «γκρίζα» διαδικασία, η οποία προβλέπεται
από τον κανονισμό λειτουργίας της ΕΚΤ, ωστόσο δημοσιοποιείται με μεγάλη
καθυστέρηση και κυρίως διότι δεν δημοσιοποιούνται στοιχεία:
α) για την προέλευση της χρηματοδότησης που λαμβάνουν οι
τράπεζες,
β) για τους όρους αυτού του δανεισμού όσον αφορά το επιτόκιο
και
γ) σχετικά με το ποια είναι τα ενέχυρα που δίνουν οι
τράπεζες που λαμβάνουν αυτήν τη χρηματοδότηση.
Στο ζήτημα που έχει προκύψει παρενέβη και η Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα, η οποία διευκρίνισε ότι δεν έχει δανείσει την κεντρική
τράπεζα της Ιρλανδίας, ώστε αυτή να ενισχύσει εν συνεχεία τα τραπεζικά
ιδρύματα. Διαβεβαίωσε ωστόσο ότι ήταν ενήμερη για την ενεργοποίηση του
μηχανισμού.
Αναλυτές εκτιμούν ότι στην περίπτωση της Ιρλανδίας ο
μηχανισμός λειτούργησε δημιουργώντας ηλεκτρονικές καταθέσεις overnight, οι
οποίες στη συνέχεια χρησιμοποιούνται ως αποθεματικές καταθέσεις των τραπεζών.
Νέο χρήμα, χωρίς εκτύπωση
Τούτο, σύμφωνα με τη Citi, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η
κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας «δημιούργησε νέο χρήμα χωρίς να καταφύγει στις
παραδοσιακές μεθόδους της εκτύπωσης χαρτονομισμάτων ή της χύτευσης νομισμάτων».Το ποσό του δανεισμού των ιρλανδικών τραπεζών από την
κεντρική τράπεζα της χώρας πιστοποιήθηκε (σύμφωνα με άλλο δημοσίευμα του «Irish
Independent») από τη Λογιστική Κατάσταση που δημοσιοποίησε η κεντρική τράπεζα
τον Δεκέμβριο. Επομένως, όπως επισημαίνουν στελέχη της ΤτΕ, αν είχε συμβεί το
ίδιο και στην Ελλάδα, θα είχε ήδη αποτυπωθεί στα στοιχεία που δημοσιοποιεί κάθε
μήνα η κεντρική τράπεζα.
Πάντως τα στοιχεία της ιρλανδικής κεντρικής τράπεζας έδειξαν ότι, ενώ
μειώθηκε το ποσό που οι ιρλανδικές τράπεζες δανείστηκαν από την Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα κατά 4,4 δισ. ευρώ, στα 132 δισ. ευρώ τον τελευταίο μήνα του
2010, παράλληλα αυξήθηκε αυτό που δανείστηκαν από την κεντρική τράπεζα της
Ιρλανδίας κατά 6,4 δισ. ευρώ, στα 51 δισ. ευρώ.